Chương 3: Nghiệt ngã
Một ngày mùa hè oi ả, một đứa bé 10 ngày tuổi nằm trong cũi theo mẹ lên nương. Trong lúc mẹ đang làm việc nặng nhọc, nó làm bạn với lũ chim, với tiếng ve đầu hạ. Nó nhỏ bé nằm thọt lỏn trong cũi nhìn cuộc mọi thứ bằng đôi mắt màu nâu bí ẩn.Nó thèm lắm những dòng sữa mẹ, thèm cái hương vị của tình mẫu tử thiêng liêng chứ không phải mùi vị của sắn luộc mà mẹ nó dặm rồi bón cho nó ăn từ lúc mới được ba ngày tuổi. Nhưng nó phải ăn để tồn tại, tồn tại để đương đầu với số phận của chính nó.
Nó đói. Nó đói mà không thể nói được nên chỉ còn cách khóc để cho mẹ biết:
Oe oe oe oe oe oe…_ M nghe thấy tiếng con khóc thì vội vàng chạy đến bên con.
Con trai mẹ lại tè dầm à? Hư quá…_ M vừa nói vừa bế con lên xem, nhưng không thấy con đái dầm. Biết con đói M chạy đi lấy gói sắn luộc:
Con trai mẹ đói rồi phải không? Rồi rồi mẹ thương, mẹ cho con ăn nhé.._
Đôi tay gầy run lên vì đói, vì mệt, vì những nhát cuốc găm xuống đất từ từ lật mở từng lớp lá chuối xanh để lấy miếng sắn cho con ăn.
Nhìn thấy miếng sắn luộc lòng M như quặn thắt. M thương đứa con nhỏ từ lúc sinh ra chưa một lần được nếm hương vị từ dòng sữa thân thương của mẹ, từ những hạt cơm trắng tinh khôi.
M cho miếng sắn vào miệng nhai mà sao dòng nước mắt cứ hai dòng chảy vào miệng mặn đắng. Bữa cơm hằng ngày của M và con chỉ có sắn luộc và rau rừng dại mọc trên nương mà M hái về khi đi rẫy. vì vậy mà từ lúc sinh con ra M chưa có một giọt sữa cho con. Trách sao số phận lấy đi của M bao nhiêu thứ rồi còn lấy đi những giọt sữa mà M để dành cho con. Mấy hôm đầu sau khi sinh con, M phải bế con vượt qua đoạn đường dài chỉ để xin vài giọt sữa. Những lần bán được ít sắn, ít củi M mua được chút ít gạo để nấu cháo cho con, còn khi nào nấu cơm thì cố tình cho nhiều nước một chút để chắt lấy nước cơm bỏ ít muối để con uống thay cho sữa.
Nó há cái miệng để đón lấy miếng sắn dặm chan nước mắt từ mẹ.
Đừng hỏi nó rằng có ngon không. Ngon chứ! Có hạnh phúc không? Hạnh phúc chứ. Vì đời mấy ai được ăn cơm có hương vị đặc biệt từ mẹ như nó.
Vậy là một miếng, hai, ba rồi bốn miếng. Nó ăn hết 1 cách ngon lành. M nhìn con lòng mừng mừng tủi tủi. Đứa con là kết tinh của một tình yêu đẹp giữa M và B. Nhìn đứa con đang nằm trong tay mà bao nhiêu hình ảnh của chồng trước lúc ra đi hiện về trong tâm trí M mỗi lúc một nhiều thêm. M thầm ước giá như có chồng ở đây bên cạnh, chắc con vui lắm
Vì thương con mà hôm nào M cũng cặm cụi làm lục sớm hôm. Những ngày mưa đến M bế theo con lên nương, rồi để con vào trong hốc đá hay nghỉ ngơi để đi nhặt ốc núi. Thằng bé ngoan lắm, chỉ cần 1 con trâu lá mít treo trước mặt là nó có thể cười khúc khích cả ngày. Nó đã được hơn 3 tháng tuổi rồi, may mắn thay từ lúc sinh ra nó chưa bao giờ bị ốm để mẹ phải lo lắng cả, mặc dù nó ăn toàn sắn chan nước mắt, uống nước gạo trắng thay sữa.
M để con lại bắt đầu đi nhặt ốc núi. Đầu mùa mưa nên ốc khá nhiều, M cứ mải tìm ốc rồi đi xa đi xa dần khỏi chỗ con. Khi bóng tối bao trùm lên cánh rừng rậm rạp, M chợt hoảng hốt kêu lên:
Ôi con tôi! Trời ơi tôi đi đâu thế này? _ M vội vàng chạy về nương, mặc cho những cái gai sắc nhọn, những cạnh đá răng mèo cứ thay nhau cấu sé đôi chân trần không chút tương tiếc. Làm sao nỗi đau thể xác có thể lớn hơn nỗi đau mất con đang hiện hữa trước mắt.
Khi về đến nương M vội vàng tìm con nhưng không còn thấy con đâu nữa.
Con ơi con đâu rồi , H ơi?, Trời ơi con tôi đâu rồi_ Đau đớn, xót xa tột cùng mà M khuỵu xuống giữa mênh mông núi rùng.
M tự hỏi không lẽ số phận nhẫn tâm với mình như vậy sao? Rồi chìm dần vào trong một màu đen tĩnh mịch.
Oe oe oe oe oe ._ Nó đau đớn năm khóc bên cạnh mẹ, nó muốn mẹ dậy nên cố tình khóc thật to để mẹ nghe thấy.
M lơ mơ nghe thấy tiếng khóc quen thuộc của con thì cố gượng dậy, nhưng toàn thân nhức buốt. Cố gắng mở mắt ra, thì có một bàn tay nhỏ xinh vuốt ve đôi mắt của mình.
H để mẹ ngủ nào con. Lại đây bác bế._ giọng một người phụ nữ trung niên vang lên ấm áp. Đó là chị Đ người đỡ đẻ cho M.
Chị. Chị Đ ơi sao em lại ở nhà chị? Sao con em lại ở đây? Nó ._ M chưa nói hết thì chị Đ ngăn lại.
Thôi em nghỉ đi để khi nào em khỏe mình nói chuyện sau._ nói xong chị Đ bế đứa bé ra ngoài sân hát vu vơ chọc cười nó.
M nằm trong nhà mà cảm thấy trong lòng nhẹ nhõm đôi chút. Rồi lại chìm vào giấc ngủ thật mơ hồ mộng mị.
Một đôi tay thô ráp quen thuộc đặt lên má M âu yếm, vuốt ve khuân mặt rồi gảy yêu cái mũi nhô cao. M từ từ mở mắt ra, tim như ngừng đập khi trước mặt mình là ngôi nhà quen thuộc có B và đứa con đang nằm trong cũi. Ánh mắt B nhìn M rồi nhìn sang đứa con bé bỏng nở một nụ cười đầy ẩn ý. B bước đến bên cạnh con mỉm cười, hai tay nắm lấy tay con và vụt biến mất trước sự ngỡ ngàng của M. Đứa bé chợt cười to lên rồi quay về phía mẹ rồi đưa đôi mắt nâu nhìn âu yếm.
M một lần nữa ngạc nhiên khi ánh mắt ấy rất giống ánh mắt của B nhìn mình khi còn sống. Có khi nào?????
M mở mắt ra trước mặt là đứa con bé bỏng đang lấy bàn tay bụ bẫm khám phá má của mẹ, đặc biệt là ánh mắt rất giống của B. M cầm lấy tay con cho vào miệng cắn nhẹ làm đứa con cười khúc khích không thôi.
Cảm ơn anh! _ M thầm nói với đứa con rồi quàng tay ôm lấy con đang nằm bên cạnh.
Thím dậy rồi hả. có thấy đỡ hơn chưa?._ Chị Đ từ ngoài sân bước vào trong nhà nhìn M thương cảm.
Dạ em ổn chị ạ. Nhưng sao em lại ở nhà chị? Em nhớ hôm qua mình đang ở trên nương nhặt ốc… nói đến đây M đưa mắt nhì sang đứa con nằm bên cạnh.
Chuyện là thế này. Hôm qua chị đi lên núi hái thuốc thì đi ngang qua nương nhà em, thì nghe thấy tiếng đứa bé khóc. Chị cũng thấy sợ sợ nên định quay về thì nghe tiếng khóc của đứa bé một to hơn. Chị đánh liều sang xem thử thì giật mình thấy con trai em đang ở trong hốc đá. Chị bế nó lên, rồi đi tìm xung quanh nhưng không thấy em. Trời cũng đã chập choạng tối, chị bế đứa bé ngồi trong hốc đá đợi em. Nhưng mãi không thấy em về, đoán em xảy ra chuyện nên chị bế đứa bé về rồi hô hào mọi người lên núi tìm em. Lên đến nương thì thấy em nằm bất tỉnh chân tay đầy máu, nên mọi người đưa em về nhà chị chữa vết thương._ chị Đ kể xong đưa tay bế đứa bé lên rung rung.
Em không biết phải cảm ơn chị và mọi người thế nào nữa.
Thôi thím ạ, ân huệ gì. Chúng tôi giúp gì được cho thím thì giúp thôi. Thím nghe tôi, ở nhà tôi vài hôm cho khỏi hẳn chân rồi hãy về. Chứ bây giờ về nhà ai chăm sóc cho thím, chăm sóc đứa bé.
Nhưng..
Không nhưng gì cả thím ở yên đây cho tôi. Không thím đừng nhìn mặt tôi nữa._ chị Đ nói giọng quả quyết.
Vậy mẹ con em cảm ơn chị nhiều lắm.
Chị đã nói với thím là không ân huệ gì rồi mà. Thôi thím nghỉ đi để chị đi nấu cơm trưa._ nói xong chị Đ đặt đứa bé cạnh M rồi đi xuống bếp nấu cơm.
Thời gian sẽ qua để những nỗi đau dần vơi đi, để tình thương chắp cánh cho những mơ ước nhỏ bé, để cho những sinh mệnh ngày một lớn lên trong sự đùm bọc của tình thương gia đình.
M nhìn con lo lắng, sợ rằng tương lai của con sẽ gặp thêm nhiều bất hạnh. Ngày nó chào đời cũng là ngày bố nó ra đi, liệu đó có phải là sự báo hiệu cho một tương lai bất hạnh chờ đón nó?
M đang cặm cụi mổ gà để làm mâm cúng thì nghe thấy tiếng nó bặp bẹ gọi Ba. M quay sang nhìn nó ngạc nhiên. Thằng bé chỉ tay về phía di ảnh của bố mà gọi mấy tiếng Ba rồi cười thích thú. Nó nhìn sang bên mẹ, M nhận ra ánh mắt ấy. là ánh mắt của B_ M xúc động chạy lại bế con lên. Nhìn vào đôi mắt như biết nói kia.
Anh về với mẹ con em có phải không? Anh xa mẹ con em một năm rồi đấy. Anh thấy không con mình lớn nhanh lắm. Con rất giống anh. _ thằng bé nhìn mẹ hai bàn tay áp vào hai má của mẹ như bố nó hay làm trước đây. M nhận thấy con trai càng lớn càng có những cử chỉ giống B với mình ngày xưa. M nhớ lại giấc mơ ngày trước, liệu có phải???
Em hiểu rồi._ khuân mặt M nở nụ cười hạnh phúc.
Hôm nay cũng như mội ngày, nó lại theo mẹ lên nương. Nhưng giờ đây nó đã được ba tuổi, đã có thể tự bước đi, chạy nhảy trên chính đôi chân của mình. Không còn phải để mẹ cõng nữa, nó đã có thể mang giúp mẹ bình nước lên nương. Hay lấy được mấy củ sắn mang về để mẹ đi bán. Nó vui lắm vì có thể giúp được mẹ nhiều việc.
Tiết trời tháng 6 thật khiến cho con người ta khổ sở. M đang nhổ sắn thì thấy đầu mình choáng váng, mặt mày tối sầm lại, những giọt máu từ trong mũi chảy ra, M vội lấy tay lau đi rồi bịt lại đi sang hốc đá ngồi cùng con.
Nó thấy mẹ lấy tay bịt mũi thì ngây thơ hỏi:
Mẹ làm mặt xấu phải không? Mẹ làm không giống, con không sợ đâu. Lêu lêu._ nó trêu lại mẹ nhìn rất đáng yêu.
Tại sao con không sợ?
Vì mẹ là mẹ con, mẹ không phải là người xấu. _ đứa con hồn nhiên ngây thơ trả lời làm M hạnh phúc lắm.
Thằng bé rất ngoan chẳng bao giờ làm M phải phiền lòng. Mới 3 tuổi thôi đã biết làm rất nhiều việc. Một buổi sáng M thức dậy không thấy con nằm bên cạnh vội vàng chạy ra ngoài cửa rồi sững lại khi trước mắt mình là đứa con trai đang cầm cái chổi rễ cao hơn đầu nó, cặm cụi quét từng vệt nhỏ trên sân nhà. M hạh phúc lắm, nhưng cũng xót lắm, xót cho đứa con đang tuổi ăn, tuổi chơi mà đã phải làm đủ việc giúp mẹ.
Đang nhìn con thì M lấy tay ôm đầu đau đớn. Mấy tháng nay M thấy mình không được khỏe như trước, những cơn nhức đầu như vậy thỉnh thoảng lại hành hạ khiến M không thể làm được việc gì. Nó thấy mẹ ôm đầu mặt nhăn nhó thì lon ton chạy lại đỡ mẹ.
Mẹ ơi mẹ ốm à?_ nó vừa nói vừa đặt tay lên chán mẹ rồi sang chán mình, tỏ mặt đăm chiêu. M lại nhớ đến B, ngày xưa mỗi lần M kêu mệt là B lại làm như vậy để xem vợ có sốt hay không.
Con trai của mẹ làm gì vậy?
Con đang khám bệnh cho mẹ đấy. Khi nào con ốm mẹ cũng hay làm như vậy mà._ M cảm động ôm lấy con âu yếm.
Mẹ không sao, thấy con là mẹ khỏe rồi.
Vậy là con chữa khỏi bệnh cho mẹ rồi phải không?
Ừ com trai mẹ giỏi quá._ nó sung sướиɠ cười nắc nẻ khiến cho M hết đi cảm giác đau nhức hành hạ.
M sửa soạn quần áo rồi cùng con sang nhà chị Đ.
Chị Đ ơi có nhà không?_ M từ ngoài cổng gọi vọng vào.
Dạ cháu chào bác Đ ạ._ chị Đ nghe thấy tiếng 2 mẹ con M thì chạy ra mở cổng. Vì không có con nên chị Đ rất quý nó hơn nữa còn coi nó như con mình vậy.
Đây đây bác Đ đây. Thằng bé nào mà ngoan thế này? Hôm nay mẹ con thím không lên nương hay sao mà sang đây.
Dạ hôm nay em hơi mệt chị ạ.
Làm như thím không mệt mới lạ đấy. thôi hai mẹ con vào nhà đi.
M để con ra ngoài chơi với đàn gà chị Đ rồi vào trong nhà.
Chị Đ ơi dạo gần đây em thấy không được khỏe chị ạ. Lâu lâu lại hay nhức đầu, chảy máu cam. Trước đây em có bao giờ bị như vậy đâu. Em sợ mình có mệnh hệ gì thì con em phải làm sao?
Thím cứ bình tĩnh để chị xem cho._ chị Đ nhìn sắc mặt nhợt nhạt của M, rồi bắt mạch.
Chị Đ em có sao không? Này chị em có sao không? _ chị Đ giật mình trả lời:
À không sao, thím không sao, chỉ bị suy nhược cơ thể thôi. Cố gắng nghỉ ngơi vài ngày là khỏe thôi. Để chị lấy cho thím gói thuốc về đun uống._ nói xong chị Đ ra sau nhà lấy thuốc. khi vừa khuất sau cánh cửa, nước mắt chị chảy xuống không ngừng trên đôi gò má nhô cao.
Sao số phận lại nhẫn tâm đứa bé như vậy? Nó có làm gì nên tội đâu? Cướp đi bố nó rồi sao lại còn muốn lấy đi người thân duy nhất của nó nữa._ lau vội hết nước mắt, chị Đ di lấy thuốc cho M, nhưng có điều đó không phải là thuốc bổ…
Đây thuốc của thím đây, nhớ sắc lên lấy nước uống một ngày 3 lần nhé, khi nào hết thì sang nhà chị lấy nữa.
Em xin chị, em gửi chị tiền thuốc.._ M định đưa tiền cho thì chị M ngăn lại.
Thôi thím, thím có được bao nhiêu mà đưa chị. Thím dữ lại để lo cho thằng bé.
Chị tốt với gia đình em quá, từ trước đến giờ đã rất nhiều lần chị giúp gia đình em. Lúc em sinh con, lúc lo hậu sự chồng em, rồi những lúc ốm đau bệnh tật như này. Không biết làm gì để cảm ơn chị nữa?
Thôi thím ạ, không nói nữa cứ coi như tôi tích đức để kiếp sau lấy được chồng vậy._ chị Đ pha trò để không khí cuộc nói chuyện đỡ u ám.
Thằng bé đang chơi thì lon ton chạy vào trong nhà ngồi cạnh mẹ.
Thôi 2 mẹ con ở nhà chị ăn cơm luôn chiều về.
Thôi chị ạ, làm phiền chị nhiều rồi em thấy áy náy lắm.
Thím lại như vậy rồi. nghe tôi ở lại ăn trưa đã. Thế nhé để tôi mổ con gà tầm bổ cho thím.
Ơ này chị.. chị._ M chưa nói xong thì chị Đ đã xuống dưới bếp lấy dao để mổ gà.
Bóng dáng người phụ nữ hiền lành tốt bụng ấy làm cho M có thêm niềm tin vào cuộc sống, vào tương lai sau này. Chị Đ vốn là một thầy thuốc có tiếng trong vùng, chữa bệnh mát tay và lại không lấy tiền thuốc người nghèo, nên được mọi người rất quý mến. Mặc dù gọi là chị do vai vế gia đình, nhưng chị Đ đã gần 60 tuổi. Chị không lấy chồng, không có anh chị em ruột, nên coi gia đình M như gia đình của mình vậy.
Một thân hình nhỏ bé, khuân mặt hiện lên những nếp nhăn dấu hiệu của thời gian nghiệt ngã. Cặm cụi thổi bùng đống lửa để nấu cơm.
Chị để em giúp. Chứ em ngồi không ngại lắm. M đứng dậy đi về phía chị Đ. Thì thấy mắt chị đang rưng rưng những giọt lệ.
Chị sao vậy, chị khóc sao? Chị có bị sao không chị Đ?
Chị không sao đâu. Do khói bếp thôi. Được rồi thím nấu hộ chị nồi cơm là được rồi._ chị Đ cố tỏ ra bình tĩnh để dấu đi những cảm xúc của mình.
Vậy chị để em. H ơi ngoan để mẹ nấu cơm với bác Đ nhé. _ H nhanh nhảu đáp:
Vâng ạ._ M nhìn đứa con ngoan đang đùa với đàn gà mỉm cười hạnh phúc.
Nó giống chú B quá phải không? Chị chứng kiến chú B sinh ra cho đến khi đi xa khỏi thế gian này, nên những thói quen của B thế nào chị biết hết._ chị Đ nhìn thằng bé mặt đăm chiêu.
Chị Đ này có một điều lạ lắm. Em thấy càng lớn nhũng cử chỉ của thằng bé càng giống với bố nó ngày xưa. Thật sự rất giống, nhất là ánh mắt.
Chắc là do thím quá nhớ chú B nên tưởng tượng như vậy thôi.
Ban đầu em cũng nghĩ như chị, chị nhớ cái hôm mà chị đưa em từ trên nương về nhà chị không. Hôm đó em đã mơ thấy chồng em về, anh ấy đến bên cạnh và nắm lấy tay con rồi nhìn em và vụt mất. Sau đó em nhìn sang con thì thấy ánh mắt của con giống ánh mắt chồng em lúc trước.
Nghe thím nói chị nghĩ lại cũng thấy một số điểm giống với chú B.
Dạo gần đây em hay ốm, nằm trên giường thì thằng bé nó chạy đến đặt tay lên trán em và chán nó ra vẻ đăm chiêu, rất giống với bố nó ngày xưa. Hơn nữa mấy bữa nay nó còn biết quét sân buổi sáng nữa. Liệu có phải chồng em nhập vào con không chị nhỉ?
Nếu như những gì thím kể thì chị cũng tin là thật. chú B sống khôn thác thiêng. Nhưng chị cũng hy vọng thằng bé sau này sẽ không phải khổ cực như bố nó.
Rồi cuộc sống của hai mẹ con M sẽ ra sao, liệu M có chiến thắng được số phận, liệu M có còn phải chứng kiến sự ra đi của ai thêm một lần nữa?